Oddział II

Oddział II – Ewidencji i opracowania zasobu archiwalnego

 

Kierownik

dr hab. Paweł Gut

tel. 91 433 50 02 wew. 123

e-mail: pgut@szczecin.ap.gov.pl

 

dr Radosław Pawlik

tel. 91 433 50 02 wew. 113

e-mail: rpawlik@szczecin.ap.gov.pl

 

dr hab. Maciej Szukała

te. 91 433 50 02 wew. 119

e-mail: mszukala@szczecin.ap.gov.pl

 

mgr Nina Jastrzemska

tel. 91 433 50 02 wew. 113

e-mail: njastrzemska@szczecin.ap.gov.pl

 

mgr Aleksandra Karpińska

tel. 91 433 50 02 wew. 116

 

 dr Kamil Biały

tel. 91 433 50 02 wew. 138

 

mgr Aleksandra Nadolska

tel. 91 433 50 02 wew. 127

 

Przekazywanie materiałów archiwalnych

mgr Beata Kaczmarek

tel. 91 433 50 02 wew. 127

e-mail: bkaczmarek@szczecin.ap.gov.pl

 

mgr inż. Jarosław Wiżynis

starszy informatyk

tel. 91 433 50 02 wew. 115

e-mail: jwizynis@szczecin.ap.gov.pl

 

Marcin Rzuczkowski

 

Grzegorz Krygier

 

Oddział II stanowi jednostkę wielofunkcjonalną. Do najważniejszych zadań oddziału należy: gromadzenie zabezpieczenie, ewidencjonowanie oraz opracowanie zasobu archiwalnego. 

W zakresie gromadzenia, przy udziale Oddziału I, współpracuje z jednostkami organizacyjnymi przekazującymi do zasobu Archiwum Państwowego w Szczecinie materiały archiwalne, uzgadnia tryb i warunki przejęcia dokumentacji od twórców. 

W zakresie ewidencjonowania prowadzi inwentaryzację zasobu Archiwum Państwowego w Szczecinie, utrzymuje środki ewidencyjne, w tym spisy zdawczo-odbiorcze i inwentarze archiwalne, odpowiada także za utrzymanie informacji archiwalnej w systemie ZoSIA, udostępnianej następnie w portalu archiwalnym "Szukaj w archiwach". 

W zakresie opracowania prowadzi planowe prace nad pogłębieniem informacji archiwalnej o zasobie Archiwum Państwowego w Szczecinie, w jego ramach powstają inwentarze archiwalne, a także pomoce archiwalne wyższego rzędu, np. przewodniki i katalogi archiwalne. Ponadto ww. zakresie oddział prowadzi badania naukowe z zakresu archiwistyki, historii i nauk pokrewnych.

 

Magazyn w Strzmielu

 

   

 

Izabela Zawada

73–300 Łobez
Strzmiele

tel. (91) 397–53–66

Materiały dla celów badawczych udostępniane są w pracowni naukowej w Archiwum Państwowym w Szczecinie.

 

 

Strzmiele położone jest na Pojezierzu Pomorskim, w okolicach Łobza. Było posiadłością znanego rodu Borków, którzy w XIII wieku osiedlili się na ziemi łobeskiej i do niego należały rozległe tereny – ziemia łobeska, reska, węgorzyńska.

Pierwsza wzmianka o rodzie Borków pochodzi z 1282 roku. W dokumencie określa się jednego z Borków jako domus in Vulresburghe – pana na Wilczym Wzgórzu.

Prawdopodobnie założycielem „Wilczego Wzgórza” był Jakub III von Bork. Pod koniec XIII wieku „Wilcze Wzgórze” występuje jako castrum, czyli zamek warowny, położony na wzgórzu o wymiarach 130 x 100 m. W jego zakolu zlokalizowano grodzisko. Było ono otoczone z trzech stron wodą, z czwartej zaś znajdowały się bagna. Zamek usytuowano o 50 m od drogi Strzmiele–Radowo, a 200 m od skrzyżowania tych dróg.

Najstarszy opis zamku pochodzi z 1551 roku. Według spisu z 1583 roku dwukondy-gnacyjny zamek otoczony był murem, wałem i fosą. Posiadał też przedmurze, przy nim znajdował się browar, a dalej folwark, do którego należała wielka owczarnia. W XVII wieku Adrian Bork przekazał swym następcom rozpoczętą budowę. Nie wiadomo dokładnie, czy była to budowa nowego zamku, czy tylko przebudowa już istniejącego. Warto wspomnieć, że znany pomorski uczony, twórca wielkiej mapy Księstwa Zachodniopomorskiego, E. Lubinus był podejmowany przez Adriana Borka w tej posiadłości w 1612 roku.

Pod koniec XVII wieku jedna trzecia dóbr strzmieleńskich przeszła w ręce radcy von Thum. W 1714 roku resztę swych posiadłości sprzedali Michał, Jerzy, Henryk, Melchior i Feliks Borkowie rodzinie von Edling. Zastrzegli sobie jednak prawo wykupu w ciągu 30 lat. Widocznie nie stać ich było na odzyskanie swej ojcowizny, ponieważ von Edlingowie po 28 latach sprzedali dobra strzmieleńskie wraz z folwarkiem i dwoma wioskami – Czachowem i Smarowinem – radcy trybunału Janowi Fryderykowi Loeperowi za sumę 21 000 talarów.

W 1786 roku prawnuk Jana Fryderyka Loepera, Jan Jerzy Loeper został nobilitowany, czyli podniesiony do godności szlacheckiej. Wcześniej, w 1780 roku wybudował on nowy zamek na fundamentach starego. Układ piwnic pozostał bez zmian. Parter składał się z sieni i dwóch dużych pomieszczeń po obu stronach. Na piętrze było podobne rozwiązanie, z tym że po jednej stronie zamiast dużego pokoju znajdowały się dwa mniejsze. Na poddaszu po obu stronach było sześć pokoi. W XIX wieku dobudowano od strony północnej podpiwniczony ryzalit, który zamiast dachu posiadał taras. Wejście nań prowadziło z korytarza na poddaszu. Na szerokość ryzalitu dobudowano oszkloną werandę. Aby uzyskać dodatkową powierzchnię dokonano też przebudowy klatki schodowej i piwnic. Przy wjeździe na niewielki dziedziniec powstały dwa parterowe pawilony. Chociaż, jak twierdzą znawcy, przypominają XVIII‑wieczne domki kawalerskie, to jednak były one wykorzystywane jako pokoje gościnne i podnosiły rangę dworu. Całe podwórze zamykał mur. Dwór, co prawda skromny, jest bardzo charakterystycznym cennym zabytkiem pomorskiego baroku.

Zamek strzmieleński przetrwał zawieruchę drugiej wojny światowej. Wskutek niewłaściwej polityki władz administracyjnych został w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych XX wieku zdewastowany i zrujnowany.