Archiwum Państwowe w Szczecinie

Promocja publikacji o Światowym Związku Żołnierzy Armii Krajowej w Międzyzdrojach

22 maja 2024 r. w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Międzyzdrojach odbyło się spotkanie autorskie i promocja książki pt. „Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej Okręg Szczecin. Ludzie i Działalność (1981) 1989-2023” autorstwa Bartosza Sitarza i Jolanty Szyłkowskiej.

Przebieg spotkania

Było to już drugie spotkanie promocyjne – pierwsze miało miejsce w naszej siedzibie 21 lutego b.r. Miejsce wydarzenia nie było przypadkowe – na zachodnim krańcu wybrzeża polskiego Bałtyku weterani Armii Krajowej szczególnie wpisali się w historię ponad już 30 lat wolnej Polski.

• W Świnoujściu w latach 1989-2012 prężnie działało Koło Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej. Prowadziło ono wiele działań edukacyjnych i społecznych, zostawiając po sobie liczne upamiętnienia historyczne w formie tablic i pomników.
• W Międzyzdrojach natomiast w latach 1992-2016 odbywały się Zjazdy Kresowych Żołnierzy Armii Krajowej, zarówno z Pomorza Zachodniego, ale i z całej Polski oraz z zagranicy. Były one okazją nie tylko do spotkań środowiska, ale i swoistej sztafety pokoleń – uczestniczyli w nich mieszkańcy, młodzież szkolna i harcerze.
• Zjazdom towarzyszyły wystawy tematyczne, prelekcje historyczne i spotkania autorskie, m.in. z Danutą Szyksznian i Heleną Pasierbską. Swój udział w Zjazdach miała międzyzdrojska biblioteka, jak również kościół parafialny pw. św. Piotra Apostoła, Międzynarodowy Dom Kultury oraz Hotel Slavia.
• Pamiątką zjazdów i hołdem dla całego środowiska jest pomnik w formie trzech krzyży (nawiązujący do Góry Trzykrzyskiej w Wilnie) przed międzyzdrojskim kościołem, jak również m.in. kamień pamiątkowy na Kawczej Górze.

W spotkaniu uczestniczyli licznie mieszkańcy Międzyzdrojów i okolicy, przedstawiciele władz samorządowych i placówek edukacyjnych, harcerze 34 Drużyny Harcerskiej ZHR "Orlęta" im. Orląt Lwowskich, jak również pracownicy naszego Oddziału w Międzyzdrojach. Po promocji można było otrzymać bezpłatne egzemplarze książki wraz z dedykacją autorów.

Wieczór uświetnił występ artystyczny duetu wokalno-instrumentalnego: Natalia Sikora-Duras (śpiew) oraz Julia Kaczorek (skrzypce). W ich wykonaniu mogliśmy usłyszeć utwory, m.in. „Modlitwa obozowa”, „Szara piechota” czy też „Miasto” z filmu Miasto 44.

O autorach i publikacji

Przypomnijmy, że Jolanta Szyłkowska jest Prezesem Zarządu Okręgu Szczecin Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, zaś Bartosz Sitarz starszym archiwistą Archiwum Państwowego w Szczecinie w Oddziale V – Popularyzacji zasobu.

Monografia przygotowywana była przez ponad rok. Przybliżono w niej funkcjonowanie przez przeszło trzy dekady Okręgu Szczecin ŚZŻAK, w tym poszczególnych kół środowiskowych i terenowych, działalność edukacyjną, społeczną oraz zainicjowane upamiętnienia. W publikacji znalazło się kilkaset fotografii oraz wykaz ponad 900 osób, które działały w strukturach Okręgu Szczecin, a wywodziły się z różnych jednostek i Armii Krajowej oraz formacji z nią scalonych i współdziałających, różnych środowisk społecznych i regionów kraju.

Publikacja jest dostępna również w wersji elektronicznej.

Galeria zdjęć

Fot. APSz